Skip to main content

Posts

Showing posts from April, 2020

ഇതാണോ മനു വരച്ച കൈകൾ.❔

നാലാം തരത്തിൽ പഠിക്കുന്ന കുട്ടികൾ തങ്ങളുടെ ക്ലാസ്സ്‌ ടീച്ചറെ വലിയ  ആദരവോടും സ്നേഹത്തോടെയുമാണ് ടീച്ചറമ്മ എന്ന് വിളിക്കുന്നത്. അതിനു കാരണവും ഉണ്ട്.  🔖 ടീച്ചർ ചിരിച്ചുകൊണ്ട് മാത്രമേ ക്ലാസ്സിൽ പഠിപ്പിക്കാറുള്ളു. ഇടയ്ക്കിടെ എന്തെക്കിലും അനുസരണകേടിൽ ദേഷ്യപ്പെട്ടാലും വളരെ പെട്ടെന്ന് അവരെ സമാശ്വസിപ്പിക്കും.  🔖 അവരുടെ ക്ലാസ്സിൽ മനു എന്നൊരു കുട്ടിയുണ്ടായിരുന്നു. പൊതുവെ വളരെ ശാന്തശീലനും എന്തിനും ഒരു സഹായം ആവശ്യപ്പെടുന്ന ഒരു കുട്ടിയായിരുന്നു. ആരും പെട്ടെന്ന് ശ്രദ്ധിക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള ഭംഗിയോ പ്രസരിപ്പോ അവനില്ലായിരുന്നു. എപ്പോഴും ടീച്ചറിന്റെ സഹായം അവനു വേണമായിരുന്നു. 🔖 ഒരു ദിവസം ടീച്ചർ ക്ലാസ്സിൽ വന്നു കുട്ടികളോടായി പറഞ്ഞു: "ഇന്ന് നമ്മൾ ഒന്നും പഠിക്കുന്നില്ല. പകരം നിങ്ങൾ എല്ലാവരും നിങ്ങൾക്കിഷ്ടമുള്ള ഒരു ചിത്രം വരക്കുക. നമുക്ക് അതെല്ലാം ചേർത്ത് ഇവിടെ ഒരു ചിത്രപ്രദർശനം നടത്താം." 🔖 കുട്ടികൾക്ക് ആ ആശയം ഇഷ്ടമായി. 🔖 ടീച്ചർ എല്ലാവർക്കും ഓരോ പേപ്പറും പെൻസിലും നൽകി. കുട്ടികൾ എല്ലാവരും ഉത്സാഹത്തോടെ ചിത്രങ്ങൾ വരയ്ക്കാൻ തുടങ്ങി.  🔖 ടീച്ചർ ഓരോരുത്തരുടെയും അടുത്തെത്തി അവരുടെ രചനകൾ ശ്രദ്ധിച്ചു കൊണ്

'ദൃശ്യം' - ചില കാണാക്കാഴ്ച്ചകൾ

ജോര്‍ജുകുട്ടിയുടെ രഹസ്യം കണ്ടെത്തുന്ന സഹദേവന്‍; "ജോർജൂട്ടിയില്ലേ..?" വാതിൽ തുറന്ന റാണി (മീന) അയാളെ എവിടെയോ കണ്ട ഓർമ്മയിൽ മനസ്സിൽ ചികഞ്ഞു‌. "അകത്തേയ്ക്ക് വരൂ" "റാണിക്ക് എന്നെ ഓർമ്മയുണ്ടോ.?" ഓർമ്മ കാണും, പക്ഷേ; ഈ കോലത്തിലായോണ്ട്,  മനസ്സിലാക്കാൻ പാടാ...  "ജോർജൂട്ടിയെ വിളിക്ക് '' റാണി ഒന്നുകൂടി അയാളെ ചുഴിഞ്ഞ് നോക്കി. വലതു കാലിന് കുറച്ച് മുടന്തുണ്ട്, വലതു കൈ മുട്ടിന് താഴെ അറ്റു പോയിരിക്കുന്നു. നെറ്റിയിൽ‌ നീളത്തിൽ മുറിവേറ്റ പാട്. വലത് കൺപോള പാതി അടഞ്ഞ മട്ടിൽ. കണ്ണുകൾ ചുവന്ന് കലങ്ങിയിരിക്കുന്നു. കഷണ്ടി കയറി നരച്ച മുടിയിഴകൾ.അയാൾ വേച്ച് വേച്ച് സിറ്റൗട്ടിലേയ്ക്ക് കയറി കസേരയിൽ ഇരിക്കവേ ജോർജൂട്ടി ഇറങ്ങി വന്നു. ഒപ്പം റാണിയും. അയാൾ എഴുന്നേൽക്കാൻ ശ്രമിച്ചെങ്കിലും ജോർജൂട്ടി തടഞ്ഞു കൊണ്ട് എതിരെയുള്ള കസേരയിലിരുന്നു കൊണ്ട് അയാളെ നോക്കി. ജോർജൂട്ടിയും ഓർമ്മയിൽ പരതുന്നുണ്ട്. എവിടെയാണ്..? "ജോർജൂട്ടിയും എന്നെ മറന്നുല്ലേ..?" വർഷം പത്തിരുപതായില്ലേ. "ഞാനീ പരുവത്തിലും.." അയാൾ ചിരിച്ചു കൊണ്ട് റാണിയെ നോക്കി. റാണി ചിരിക്കാൻ ശ്രമിച്ചു കൊണ്ട് ജ

ഒരു കൗൺസിലിംഗ് അനുഭവം.!

ഇതു എല്ലാ അമ്മമാരും വായിക്കുക...  ഒരു വൃദ്ധയായ സ്ത്രീ കൗൺസിലിംഗിന് വന്നു. എന്താ വിശേഷമെന്ന ചോദ്യത്തിന് കുറെ നേരം മിണ്ടാതിരുന്ന ശേഷം അവർ കരയാൻ തുടങ്ങി... കരച്ചിൽ അവസാനിച്ച ശേഷം അവരുടെ ജീവിതകഥ പറഞ്ഞു... വർദ്ധക്യത്തിൽ മനുഷ്യൻ ഒററപ്പെടുന്നതെങ്ങിനെയെന്ന് പറയുന്ന, തെളിയിക്കുന്ന ജീവിതകഥ... അവരും ഭർത്താവും എറണാകുളത്ത് സർക്കാരുദ്യോഗസ്ഥരായിരുന്നു. എല്ലാം കൊണ്ടും സന്തുഷ്ടകുടുംബം, യാതൊരു അല്ലലുമില്ലാത്ത ജീവിതം, മിടുക്കന്‍മാരായ രണ്ട് കുഞ്ഞുങ്ങൾ. എറണാകുളം നഗരത്തില്‍ തന്നെ വീട്. കുട്ടികള്‍ രണ്ട് പേരും നല്ല നിലയിൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ് കഴിഞ്ഞ് നല്ല ജോലി, വിവാഹം കഴിഞ്ഞ് സെററിൽഡായി. ഒരാൾ ബാംഗ്ളുരിലും, ഒരാൾ അമേരിക്കയിലും. സന്തോഷത്തോടെ, അഭിമാനത്തോടെ ജീവിച്ച കുറേ വർഷങ്ങൾ... അഞ്ചു വർഷം മുൻപ് ഭർത്താവ് മരിച്ചു. അതുവരെ യാത്രകളും, മക്കളെ മാറി മാറി സന്ദർശിക്കലും, പൊതു ജീവിതവുമായി ആക്ടീവായിരുന്ന ജീവിതം പെട്ടെന്നു നിറം കെട്ട് പോയി... മക്കളുടെ ഒപ്പം ഇടക്ക് പോയി നിന്നു, പക്ഷേ: തിരിച്ച് വന്നു. സ്ഥിരമായി നിൽക്കാൻ പററുന്നില്ല. അവരുടെ ഭാര്യമാരുമായി ഒത്ത് പോകുന്നില്ല. മക്കൾ ഇടക്ക് വിളിക്കുന്നത് മാത്രമായി അവരുമായി ബന്ധം ഒതുങ്ങി.

കൊറോണ നമ്മെ ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നത്

1. വെടിക്കെട്ടും ശബ്ദകോലാഹലവുമില്ലാതെ ഉത്സവവും പെരുന്നാളും നടത്താം. 2. എത്ര പരമ്പരാഗത ആചാരങ്ങളും വേണമെങ്കിൽ ഉപേക്ഷിക്കാം. 3. മറ്റുള്ളവരെ കൂടി കരുതി ജീവിച്ചില്ലെങ്കിൽ നമ്മൾ വെറുക്കപ്പെട്ടവരാകും. 4. പത്തു പേർ മാത്രം പങ്കെടുത്താലും കല്ല്യാണം നടത്താം. 5. ലക്ഷങ്ങളുടെ കൺവെൻഷൻ സെന്റർ കല്ല്യാണ കോലാഹലം നടത്തിയാലേ സ്റ്റാറ്റസ് നിലനിൽക്കൂ എന്ന തോന്നൽ വെറുതേയാണ്. വീട്ടുമുറ്റത്തെ പന്തൽ അന്തസ് പാലിക്കാൻ ധാരാളം തന്നെ. 6. പുറത്തു പോയിട്ടു വന്നാൽ കൈകാൽ മുഖം കഴുകി വീട്ടിൽ കയറുന്നത് പഴഞ്ചൻ ഏർപ്പാടല്ല. 7. ആരെയെങ്കിലും കണ്ടാൽ കൈ പിടിച്ച് കലുക്കാതെ കൈകൂപ്പി തൊഴുന്നതാണ് ആരോഗ്യത്തിന് നല്ലത്. 8. തുമ്മുമ്പോഴും ചുമയ്ക്കുമ്പോഴും പരിസര ശ്രദ്ധ ആവശ്യമാണ്. 9. ഞായറാഴ്ച രാത്രികളിൽ ഹോട്ടൽ ഭക്ഷണത്തിന് കസേര പിടിക്കാൻ ക്യൂ നിൽക്കുന്നതിലും ഭേദം വീട്ടിലെ കഞ്ഞിയും ചമ്മന്തിയും പപ്പടവും ആണ്.

കൊറോണയാണ് താരം

പണത്തിന് മീതെ പരുന്തും പറക്കില്ലെന്ന്. ♻️ മനുഷ്യൻ തങ്ങൾ അതുക്കും മേലെ എന്ന്. ♻️ കൊറോണ   ഞങ്ങള്‍ ലോക പോലീസ് എന്ന്. ♻️ അമേരിക്ക ചുമ്മാ തമാശ പറയാതെ എന്ന്. ♻️ കൊറോണ തങ്ങളെ തൊടാൻ ആരെയും അനുവദിക്കില്ലെന്ന്. ♻️ ചൈന ആർക്ക് വേണം നിങ്ങളെ എന്ന്. ♻️ കൊറോണ ആരോഗ്യ രംഗത്തെ കേമൻ  എന്ന്. ♻️ ഇറ്റലി ഇപ്പോൾ എന്തായി കാര്യങ്ങൾ എന്ന്. ♻️ കൊറോണ ഒരുമിനിട്ടു പോലും തിരക്കൊഴിവില്ലെന്ന്. ♻️ മനുഷ്യൻ ഇരുപത്തി നാല് മണിക്കൂറും റസ്റ്റ് എടുക്കു എന്ന്. ♻️ കൊറോണ മക്കൾ പഠിക്കാതെ കറങ്ങി നടക്കുന്നു എന്ന്. ♻️ മാതാപിതാക്കൾ  തല്‍ക്കാലം പരീക്ഷയെ വേണ്ടെന്ന്.  ♻️ കൊറോണ ഉച്ച നീചത്വങ്ങൾ സാമൂഹ്യ വ്യവസ്ഥിയിൽ ഉള്ളതെന്ന്. ♻️ മനുഷ്യൻ എല്ലാവരും തുല്യർ എന്ന്. ♻️ കൊറോണ   അതെ.. ഇപ്പോൾ കൊറോണ ആണ് താരം, ശബ്ദ മലിനീകരണം ഇല്ല, ആഘോഷങ്ങൾ ഇല്ല, ജോലി തിരക്ക് ഇല്ല, കുടുംബാഗങ്ങൾ ഒരുമിച്ചിരുന്ന് ടീവീ കാണുന്നു, സംസാരിക്കുന്നു, ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നു, ഫോൺ വഴി എങ്കിലും ബന്ധുക്കളുടെയും സുഹൃത്തുക്കളുടെയും ക്ഷേമം അന്വേഷിക്കുന്നു, ലോക്ക് ഡൗൺ കഴിയുമ്പോൾ  ''ഒരു പുതിയ ഭൂമി & പുതിയ ജനം''🙏

പെണ്ണ് കാണൽ ചടങ്ങ്

പെണ്ണുകാണൽ കഴിഞ്ഞ് വണ്ടി തിരിച്ച് വീട്ടിലെത്തും മുമ്പ് പെണ്ണിന്റെ തീരുമാനമറിഞ്ഞു.. ചെക്കനെ വിവാഹം കഴിക്കാൻ ഇഷ്ടമില്ലത്രെ. എല്ലാരും ഞെട്ടി.  ബസ് സ്റ്റോപ്പിൽ വെച്ച് തമ്മിൽ കണ്ട് ഇഷ്ടപ്പെട്ടവരായിരുന്നല്ലോ, പിന്നെന്ത് പറ്റി.? ചെറുക്കനോട് കൂട്ടുകാർ ചോദിച്ചു: ''രണ്ടു മിനുട്ട് ഒറ്റയ്ക്കു സംസാരിച്ചപ്പോഴേക്കും അവൾക്കു നിന്നെ വേണ്ടെന്നു തോന്നാൻ മാത്രം നീ എന്തു വർത്തമാനമാ പറഞ്ഞത് .? " ചെക്കൻ: "ഞാൻ പ്രത്യേകിച്ച്  ഒന്നും സംസാരിച്ചില്ല" കൂട്ടുകാർ: ''ശരിക്കൊന്നോർത്തേ, എന്തെങ്കിലും മോശമായി  കളിയാക്കുകയോ കുറ്റപ്പെടുത്തുകയോ മറ്റോ.?'' ചെക്കൻ: ''ഇല്ലെന്നേ, റൂമിൽ അവടച്ഛന്റെ ഫോട്ടോയുണ്ടായിരുന്നു. പട്ടാള യൂണിഫോമിൽ.അത് കണ്ട്,  "അച്ഛൻ പട്ടാളത്തിലായിരുന്നോ എന്നു വെറുതെ ഒന്നു ചോദിച്ചു,വേറെ സംസാരമൊന്നും ഉണ്ടായിട്ടില്ല'' കൂട്ടുകാർക്ക് ഒന്നും പിടികിട്ടിയില്ല. ഇതേ സമയം പെൺ വീട്ടിൽ പെൺകുട്ടിയോടു സംസാരിക്കുകയായിരുന്നു അവളുടെ അമ്മയും സഹോദരനും.  സഹോദരൻ: ''നീയെന്താ അവനെ വേണ്ടെന്നു പറഞ്ഞത്. അവൻ എന്താ നിന്നോടു സംസാരിച്ചത് .?'' പെൺകുട്ടി: ''

കര്‍ത്താവിന്‍റെ കുരുശ്

മുറ്റത്തിരുന്നു കട്ടില് പണിയുന്ന ആശാരിയെ കണ്ടിട്ട് പാസ്റ്ററിനു സഹിക്കുന്നില്ല. ഒരു കട്ടില് പണിതു തരാന്‍ വിളിച്ചതാണ്. നല്ല പണിക്കാരനുമാണ്. എന്നാലും എങ്ങനെ സഹിക്കും.? ചന്ദനപൊട്ടൊക്കെ തൊട്ടാണ് ആശാരി വന്നിരിക്കുന്നത്. സത്യവിശ്വാസത്തിന്റെ മാര്‍ഗ്ഗത്തിലോട്ടു ഈ ആത്മാവിനെ കൊണ്ട് വന്നില്ലെങ്കില്‍ താന്‍ പിന്നെ പാസ്റ്റർ ആയി നടന്നിട്ട് കാര്യമുണ്ടോ.? പണിക്ക.. നീ യേശുക്രിസ്തുവിനെ പറ്റി കേട്ടിട്ടുണ്ടോ.? പാസ്റ്റർ അടുത്ത് ചെന്നിരുന്നു ചോദിച്ചു. നിങ്ങടെ ദൈവമല്ലേ.? ഞാന്‍ ആ പ്രതിഷ്ഠയൊക്കെ കണ്ടിട്ടുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ പള്ളി പണിതപ്പം മരപ്പണി എനിക്കായിരുന്നു. കര്‍ത്താവ് നമ്മക്ക് വേണ്ടി കുരിശുമരണം വരിച്ചതാ എന്നറിയാമോ.? ആണോ.? അതെനിക്കറിയാന്മേല.! ആശാരി ഉളിയെടുത്ത് മരത്തിനു തുളയിടാന്‍ തുടങ്ങി. കര്‍ത്താവ് നമ്മുടെ പാപങ്ങളൊക്കെ ഏറ്റുവാങ്ങി എന്നിട്ട് നമുക്ക് വേണ്ടി കുരിശില്‍ മരിച്ചു. ഓ, അത് ശരി. അലക്ഷ്യമായി ഇത്രയും പറഞ്ഞിട്ടു ആശാരി പിന്നെയും പണിയില്‍ തന്നെ ഫോക്കസ് ചെയ്തു. ഇത്രയും കേട്ടിട്ട് പണിക്കന് കര്‍ത്താവിനെപ്പറ്റി കൂടുതല്‍ അറിയാന്‍ തോന്നുന്നില്ലേ.? ഇനിയിപ്പം നമ്മളറിഞ്ഞിട്ടെന്തിനാ? പുള്ളി ഏതായാലും മരിച്ചില്ലേ.? ആശാര

"പുച്ഛമാണ്‌ പുച്ഛം''

ഇവിടുത്തെ പൊതുവിദ്യാലയത്തിൽ പഠിച്ചു ഒരു വിസയും തരപ്പെടുത്തി വിദേശത്തു പോയി വന്ന ശേഷം ചിലർ പറയുന്നതു കേട്ടിട്ടുണ്ട്: "ആശുപത്രിയോ.? ഇവിടെന്താശുപത്രി.! റോഡോ.? ഇവിടെന്ത് റോഡ്.!! സർക്കാരോ.? ഇവിടെന്ത് സർക്കാർ.!!! വിദ്യാലയമോ.? വിദ്യാഭ്യാസമോ.?  ഇവിടെന്ത്.!!! അതൊക്കെ അമേരിക്കയിൽ!! ആസ്ട്രേലിയയിൽ!! ദുബായിൽ!! ജർമനിയിൽ!!ഇറ്റലിയിൽ !!കാനഡയിൽ !! അതാണ് കണ്ടു പഠിക്കണ്ടത്!!" അതിനെല്ലാം മറുപടിയായി ഈ കോവിഡ്- 19 കാലം: ലോകം അമ്പരന്നു വിറച്ചു നിൽക്കുകയാണ്.. അമേരിക്കൻ സ്വപ്ന ലോകം... വൈറോളജി ലാബുകൾ ആവശ്യത്തിനില്ല. പൗരൻ്റെ ആരോഗ്യത്തിൽ സർക്കാരിനു  വേവലാതിയില്ല.... ഒരു സേവനവും സൗജന്യമല്ല... കോവിഡ്  ഉണ്ടോ എന്നറിയാൻ പരിശോധനയ്ക്കു  ഇന്ത്യൻ രൂപ 87,000.. ഐസൊലേഷൻ വാർഡിനു ഏകദേശം 2 ലക്ഷം രൂപ...  ചികിത്സ കൊടുക്കുന്നില്ല.... കോവിഡ് ചികിത്സ തേടി ഒരു അമേരിക്കക്കാരി 13 മണിക്കൂർ പറന്നു ചൈനയിലേക്കു പോയത് ഇന്നത്തെ വാർത്ത.... ആസ്‌ത്രേലിയയിലെ മെൽബണിൽ നിന്നു  മലയാളിയുടെ വീഡിയോ: 'രണ്ടു വൈറോളജി ലാബാണുള്ളത്. അഞ്ഞൂറു പേർ ക്യൂവിൽ. ധാരാളം പണം വേണം. സർക്കാരിനു ഒരു ശ്രദ്ധയും ഇടപെടലും ഇല്ല'. ഇറ്റലി വൃത്തിയുടെ കാര്യത്തിൽ ലോക

TATA -യാണ് താരം

1500 കോടി കോറോണ പ്രതിരോധത്തിനു വേണ്ടി സംഭാവന ചെയ്തത് TATA ആണൂ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ ഇപ്പോൾ ചർച്ച.  റ്റാറ്റയുടെ ചരിത്രം പരിശോധിച്ചാൽ ഇതൊന്നും ഒന്നും അല്ല. ഇന്ത്യയുടെ പുരോഗതിക്ക്‌ ഇത്രമാത്രം പങ്കു വഹിച്ച മറ്റൊരു കംബനി ചരിത്രത്തിൽ ഇല്ല.  പക്ഷേ റ്റാറ്റയെ കുറിച്ച്‌ സാദാരണക്കാർക്ക്‌ കൂടുതൽ ഒന്നും അറിയില്ല, അദാനിയെയും അംബാനിയെയും ഒക്കെ പറ്റി മാത്രമേ സാദാരണക്കാർക്ക്‌ കേട്ട്‌ പരിചയം ഉള്ളു.  കൈക്കൂലിയും അവിഹിത രാഷ്ട്രീയ ഇടപാടുകളും വഴി ഒരിക്കലും ബിസിനസ്‌ വളർത്താൻ ഉപയോഗിക്കില്ല എന്നത്‌ ഒരു അടിസ്ഥാന കംബനി പോളിസി ആയി കൊണ്ട്‌ നടക്കുന്നതിനാൽ ടാറ്റ ഗ്രൂപ്പ്‌, രാഷ്ട്രീയക്കാർക്കും മീഡിയകൾക്കും അത്ര പ്രിയപ്പെട്ടവരല്ല. അത്‌ കൊണ്ട്‌ തന്നെ അവരെക്കുറിച്ച്‌ കൂടുതൽ ചർച്ചകൾ വരാൻ തുടങ്ങിയത്‌ സോഷ്യൽ മീഡിയകളിൽ ആണു.  ഒരു സാധാരണക്കാരനു റ്റാറ്റയുടെ ബസ്സും കാറും ആണു ടാറ്റയെ കുറിച്ച്‌ അറിയുകയുള്ളു.  ഒരിക്കൽ ബ്രിട്ടീഷ്‌ കംബനിയായിരുന്ന റേഞ്ച്‌ റോവറിന്റെയും ജാഗുവറിന്റെയും ഇന്നത്തെ ഉടമസ്ഥരായ ടാറ്റ മോട്ടോഴ്സ്‌ എന്ന ടാറ്റ കബനി ടാറ്റ സൺസിന്റെ ലോകം മൊത്തം പരന്ന് കിടക്കുന്ന ബിസിനസ്‌ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ വളരെ ചെറിയ ഒരു ഭാഗം മാത്രമാണു. ടാറ

കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് ദിവസങ്ങളിൽ പഠിച്ച 40 പാഠങ്ങൾ

1. അമേരിക്ക ലോകത്തെ മുൻ‌നിര രാജ്യമല്ല. 2. ആയുധം എടുക്കാതെ ചൈന മൂന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിൽ വിജയിച്ചു, ആർക്കും ഒന്നും ചെയ്യാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. 3. യൂറോപ്യന്മാർ കാണുന്നതുപോലെ വിദ്യാസമ്പന്നരല്ല. 4. വിനോദയാത്രകളില്ലാതെ നമുക്ക് അവധിക്കാലത്തെ അതിജീവിക്കാൻ കഴിയും. 5. പുരോഹിതൻ, പൂജാരി, ഉസ്താദ് പോലുള്ളവർ   രോഗികൾക്കു രക്ഷ ആയില്ല. 6. ഭൂമിയിലെ യഥാർത്ഥ വൈറസുകളാണ് മനുഷ്യൻ. 7. ചുവന്ന നാടയിൽ കുരുങ്ങാതെ നമുക്ക് കോടിക്കണക്കിന് രൂപ ദരിദ്രർക്കായി ചെലവഴിക്കാൻ കഴിഞ്ഞു. 8. ആരോഗ്യ പ്രൊഫഷണലുകൾക്ക് ഒരു ഫുട്ബോൾ കളിക്കാരനേക്കാൾ വിലയുണ്ട്. 9. ഉപഭോഗമില്ലാത്ത ഒരു സമൂഹത്തിൽ എണ്ണ വിലപ്പോവില്ല. 10. മൃഗശാലയിലെ കൂട്ടിലിട്ട  മൃഗങ്ങളുടെ അവസ്ഥ മനസ്സിലായി. 11. മനുഷ്യർ ഒന്നും ചെയ്യാതെ ഭൂമി വേഗത്തിൽ പുനർജനിച്ചു. 12. ഭൂരിഭാഗം ആളുകൾക്കും വീട്ടിൽ നിന്ന് ജോലിചെയ്യാം. 13. ജങ്ക് ഫുഡ് ഇല്ലാതെ നമുക്കും കുട്ടികൾക്കും അതിജീവിക്കാൻ കഴിയും. 14. ശുചിത്വമുള്ള ജീവിതവും മദ്യപാനമില്ലാത്ത ജീവിതവും ബുദ്ധിമുട്ടുള്ള കാര്യമല്ല. 15. സ്ത്രീകൾക്ക് മാത്രമല്ല പാചകം  അറിയാവുന്നത്. 16. ലോകത്ത് ധാരാളം നല്ല ആളുകൾ ഉണ്ട്. 17. നിങ്ങൾ കൂടുതൽ സ്കൂളുകൾ നിർമ്മിക്കുകയാണെങ്ക